EKSPRESJONIZM ABSTRAKCYJNY

Jackson Pollock to jedna z czołowych postaci ekspresjonizmu abstrakcyjnego, kierunku, który ukształtował się w latach 40. i 50. XX wieku w Stanach Zjednoczonych. Emocjonalny, gorący ekspresjonizm abstrakcyjny rozwinął się jako przeciwstawienie racjonalnego, zimnego ekspresjonizmu geometrycznego, połączenie bezprzedmiotowości, plam i prostych form (abstrakcjonizm) z emocjonalnością i podświadomością (ekspresjonizm). Jackson Pollock, jako mistrz gatunku, zrywał całkowicie z tradycyjnym wizerunkiem malarza i jego pracy. Pollock nie wykorzystywał typowych narzędzi malarskich – pędzli, szpachli, sztalug. Płótna rozkładał bezpośrednio na podłodze. 

Jak sam mówił: „wygodniej pracuje się na ziemi. Czuję się bliżej obrazu, bardziej do niego należę, gdyż mogę go obchodzić, pracować z czterech stron i być dosłownie w obrazie”.

Ekspresjonizm abstrakcyjny (szkoła nowojorska) to ruch artystyczny kształtujący się w malarstwie amerykańskim w latach 40. XX wieku pod wpływem nowoczesnego malarstwa europejskiego. Uznawany za pierwszy czysto amerykański ruch o światowym znaczeniu, stawiający Nowy Jork w centrum świata sztuki. Termin został ukuty w 1946 roku przez krytyka, Roberta Coatesa.

Do czasu II wojny światowej malarstwo amerykańskie nie stanowiło jednolitego nurtu. Ton sztuce nadali dopiero przybyli do Ameryki w pierwszych latach wojny malarze, rzeźbiarze, poeci i muzycy, którzy opuścili Europę, aby uniknąć niemieckiej okupacji. Wśród nich byli: Max Ernst, André Breton, Fernand Léger, Piet Mondrian, Marc Chagall, André Masson, Marcel Duchamp. W sensie technicznym ekspresjonizm abstrakcyjny wywodzi się z surrealizmu, z naciskiem kładzionym na spontaniczny, automatyczny czy wręcz podświadomy akt twórczy. Kapanie farbą na rozłożone na podłodze płótno (Jackson Pollock) jest tu charakterystyczną techniką, inspirowaną twórczością surrealisty niemieckiego, Maxa Ernsta.Ruch łączył w sobie głębię emocjonalną i pragnienie samowyrażenia się niemieckich ekspresjonistów z antyfiguratywną estetyką europejskich szkół abstrakcyjnych, takich jak futuryzm, bauhaus czy kubizm. Był postrzegany jako nurt buntowniczy, anarchistyczny, wysoce idiosynkratyczny i, według niektórych, wręcz nihilistyczny.